Κυριακή 31 Αυγούστου 2014

Τι μας εμπόδιζε, μέχρι τώρα, να γνωρίσουμε την Αμφίπολη;


Γιώργος Δαμιανός

Να, λοιπόν, που μπήκε και η Αμφίπολη στη ζωή μας. Με κριτήρια οπαδικά, σχεδόν στοιχηματικά, περιμένουμε την έκβαση των ανασκαφών στον αρχαιολογικό χώρο της Αμφίπολης.....


“Να ‘ναι του Αλεξάνδρου; της Ρωξάνης; του γιου του Αλεξάνδρου; Μακάρι να είναι κάτι μεγάλο για να σώσει τον τουρισμό μας και για να έχουμε κάτι να συζητάμε στα καφενεία”!!!
“Aδημονούν οι Έλληνες, μακάρι να βγει κάτι μεγάλο με την Αμφίπολη να αναδειχθούμε, και τους επικριτάς μας, αυτούς τους φθονερούς, να αποστομώσουμε”1 . Κάπως έτσι ίσως να σκέφτηκε και ο “μακεδονομάχος” πρωθυπουργός, Α. Σαμαράς, και για αυτό έσπευσε να συγχαρεί, όσους ετοιμάζεται να οδηγήσει στη διαθεσιμότητα (λέτε να μελετά τις προτάσεις του συλλόγου Καλαματιανών Β. Ελλάδας, για να στελεχώσει τον αρχαιολογικό χώρο κατά το πρότυπο του μουσείου της Ακρόπολης)


Τι και αν ελάχιστοι ήξεραν, ή και ξέρουν ακόμα και σήμερα, που βρίσκεται η Αμφίπολη. Τι και αν η παλαιότερη ονομασία της, “εννέα οδοί”, δε μας λέει τίποτα. Τι και αν δεν έχουμε επισκεφτεί ποτέ το μουσείο, τον αρχαιολογικό χώρο και το ιερό της μούσας Κλειώς . Τι και αν οι ανασκαφές ξεκίνησαν πριν πενήντα χρόνια, το 1964, όταν ο αρχαιολόγος Δημήτρης Λαζαρίδης πραγματοποιούσε την πρώτη ανασκαφή στο Λόφο Καστά και προέβλεπε σωστά ότι «Πρόκειται περί μεγάλου τεχνητού τύμβου, όστις πιθανώς καλύπτει μέγα ταφικόν οικοδόμημα. Δια της μελλοντικής ερεύνης του τύμβου θα ελεγχθεί η ορθότης της υποθέσεως ταύτης».
Ποιος νοιαζόταν για τις υποθέσεις κάποιων, ελάχιστων, κακοπληρωμένων (αλλά τεμπέληδων και “κοπανατζήδων” κατά την κυβέρνηση) αρχαιολόγων του Ελληνικού Δημοσίου. Εμείς το μόνο που ξέραμε ήταν να φωνάζουμε υστερικά ότι η “Μακεδονία είναι ελληνική”. Να φουσκώνουμε σαν τα παγόνια για την αρχαιοελληνική κληρονομιά μας, αρκεί να μην έρθει η αρχαιολογική υπηρεσία να σκάψει το δικό μας χωράφι.
Και βέβαια η Μακεδονία είναι Ελληνική, αποτελεί απόδειξη αμάθειας και έλλειψης αυτοπεποίθησης ακόμα και το να μπαίνει κανείς στον κόπο να απαντήσει σε αστειότητες των γειτόνων.
Οι συνέλληνες, όμως, τι περιμένουν να μάθουν από τις αρχαιολογικές ανασκαφές στην Αμφίπολη; Τι μας εμπόδιζε, μέχρι τώρα, να γνωρίσουμε τους  Αμφιπολίτες, που συμμετείχαν στη δημιουργία του ελληνικού μεγαλείου, όπως ήταν ο Ζωΐλος, κυνικός φιλόσοφος (400 – 320π.Χ) ο επονομαζόμενος και Ομηρομάστιξ καθώς και τον Ερμαγόρα τον Αμφιπολίτη, στωικό φιλόσοφο και μαθητή του Περσαίου; Τι μας εμπόδιζε, μέχρι τώρα, να γνωρίσουμε τον ζωγράφο Πάμφιλο από την Αμφίπολη, ο οποίος εισήγαγε στη ζωγραφική τη συστηματική διδασκαλία της γεωμετρίας και των μαθηματικών; Τι μας εμπόδισε να γνωρίσουμε τον γλύπτη Αετίωνα και αυτόν από την Αμφίπολη ή τον ιστορικό Φίλιππο από την Αμφίπολη; Μπορεί να αναφέρονται λίγα για αυτούς στην Ιστορία και για αυτό κάποιοι αρνήθηκαν να αναφέρουν ακόμα και την ύπαρξη τους. Είναι γνωστό ότι για τους περισσότερους Έλληνες αρχαιότητα σημαίνει σχολική μελέτη των Αττικών συγγραφέων της κλασικής περιόδου. Βλέπετε, θεώρησαν ότι ήταν περιττό να διδαχθούμε μια γενική γραμματολογία του ελληνικού πολιτισμού.
Και αν οι Αμφιπολίτες μας φαίνονται λεπτομέρειες, ας αναλογιστούμε τι ακριβώς γνωρίζουμε για τον Αλέξανδρο, τον Μεγάλο, για την οικογένεια του, τις απόψεις του και τη σημασία της πορείας του προς Ανατολάς. Ήταν και είναι ακόμα προς το τέλος των σχολικών βιβλίων και για αυτό ο δάσκαλος δεν είχε τον απαιτούμενο χρόνο, για να τα διδάξει επαρκώς. Όσο για τις μετασχολικές αναζητήσεις είναι γνωστό ότι ο Ελληνας δεν έχει χρόνο για διάβασμα. Τα ερεθίσματα του, συνήθως, περιορίζονται στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων και τις ραδιοφωνικές εκπομπές κατά την ώρα της οδήγησης.
Και ξαφνικά αδημονούμε να δούμε πως είναι ο τόφος αυτών που αδιαφορήσαμε, επιδεικτικά, να μάθουμε πως ήταν η ζωή τους.
Και για αποφύγουμε τις παρεξηγήσεις: οι ανασκαφές στην Αμφίπολη, ό,τι και αν φέρουν στο φως, θα είναι μια σημαντική υπόθεση για όσους αγαπούν την Αρχαιότητα. Τιμή και Δόξα, λοιπόν, σε όσους εργάζονται επί 50 χρόνια, κάτω από αντίξοες συνθήκες, στις αρχαιολογικές ανασκαφές. Για όσους, όμως, αρνήθηκαν την αναζήτηση της γνώσης και αρκούνται στα εύκολα συνθήματα, τα αποτελέσματα των ανασκαφών θα φουσκώσουν ακόμα περισσότερο την κενοδοξία τους.
Γνώση και Σεβασμό χρειάζεται η Ιστορία μας και όχι “υπεροψίαν και μέθην”1
1. Παραφράζοντας το ποίημα “Ο Δαρείος” του Κ. Καβάφη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

...ό,τι έχετε ευχαρίστηση..