Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

...JE VEUX...

..Αφιερωμένο εξαιρετικά και από καρδιάς,σε όσους τολμούν να το τραγουδήσουν και οι στίχοι,γίνουν τρόπος ζωής...


..ΑΠΟΚΡΙΕΣ,ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ...




Γαϊδουροδρομίες - Σάπες

Στις Σάπες της Ροδόπης αναβιώνει την Κυριακή της Αποκριάς το έθιμο των Γαϊδουροδρομιών σε κεντρικό δρόμο της πόλης. Οι νέοι της περιοχής διαγωνίζονται στην ταχύτητα τρέχοντας με γαϊδούρια. Έπειτα ακολουθεί γλέντι στην Πλατεία Δημαρχείου με συγκροτήματα από όλη τη Θράκη.

Δίκη του Καδή – Λιτόχωρο

Στο Λιτόχωρο Πιερίας θα αναβιώσουν το βράδυ της Κυριακής έθιμα που έχουν σκοπό τον εξαγνισμό των κακών πνευμάτων και τον εξοβελισμό της κακοτυχίας. Αυτό επιτυγχάνει, σύμφωνα με το έθιμο, ο Χορός των βωμολόχων που περιδιαβάζει όλο το χωριό με πειράγματα για όλους τους περαστικούς. Ακολουθεί βέβαια ξέφρενο γλέντι.
Στην Πολυκάρπη της Πέλλας θα αναβιώσει η Δίκη του Καδή. Οι κάτοικοι θα συγκεντρωθούν στην πλατεία για να δικάσουν τον αντιπρόσωπο της κακοκεφιάς και της κακής τύχης. Τελικά τον καταδικάζουν και καίνε το ομοίωμά του ανάμεσα σε χορούς και τραγούδια

Οι "κουδουνάτοι" στην Νάξο

Η Νάξος θεωρείται η γενέτειρα του Θεού Διονύσου. Από το πρώτο κιόλας Σάββατο της Αποκριάς, ξεκινάει ο εορτασμός, με το σφάξιμο των χοίρων και άλλων εκδηλώσεων.
Το μεσημέρι της τελευταίας Κυριακής στην Απείρανθο, εμφανίζονται οι "κουδουνάτοι". Αυτοί φορούν κάπα και κουκούλα, γυρνούν το χωριό κάνοντας θόρυβο και προκαλούν με άσεμνες εκφράσεις. Οι ίδιοι κρατούν "σόμπα", ξύλο που παραλληλίζεται με τον διονυσιακό φαλλό. Μαζί τους μπλέκονται ο "Γέρος", η "Γριά" και η "Αρκούδα". Στις αποκριάτικες εκδηλώσεις των "Κουδουνάτων" μπορεί κανείς να δει το "γάμο της νύφης", το "θάνατο", την "ανάσταση του νεκρού" και το "όργωμα".
Την Καθαρή Δευτέρα στις κοινότητες Ποταμιά, Καλόξιδο, Λειβάδια κλπ. οι κάτοικοι ντύνονται "Κορδελάτοι" ή "Λεβέντες" γιατί στο φέσι και στους ώμους έχουν κορδέλες.
Οι Κορδελάτοι είναι φουστανελοφόροι και η δεύτερη ονομασία τους "Λεβέντες" αποδίδεται στους Πειρατές. Από κοντά τους ακολουθούν και οι ληστές, οι "Σπαραρατόροι", που αρπάζουν τις κοπέλες για να τις βάλουν με το ζόρι στον χορό και το γλέντι, που κρατάει ως το πρωί.

Το έθιμο του καλόγερου στο νομό Σερρών

Στο νομό Σερρών στην Αγία Ελένη την Δευτέρα της Τυρινής συναντάμε το έθιμο του "καλόγερου". Την γιορτή αυτή αρχίζουν οι Αναστενάρηδες με απόκρυφη μυσταγωγία και συμμετέχουν και οι μίμοι, οι οποίοι συγκροτούν τον θίασο: ο Βασιλιάς, το Βασιλόπουλο, ο καπιστράς, ο καλόγερος, η νύφη, η μπάμπω και το εφταμηνίτικο, οι γύφτοι με την αρκούδα και τέλος οι Κουρούτζηδες (φύλακες).
Αφού ο θίασος του Καλόγερου επισκεφθεί όλα τα σπίτια του χωριού, συγκεντρώνονται όλοι οι κάτοικοι στην πλατεία, όπου γίνεται η προετοιμασία του συμβολικού αγρού για την σπορά και ακολουθεί η σκηνή του θανάτου και της ανάστασης του πρωταγωνιστή Καλόγερου. Μόλις αναγγελθεί η ανάσταση του πρωταγωνιστή, ο θίασος αρχίζει κυκλικό χορό γύρω από το συμβολικά σπαρμένο χωράφι με τον Βασιλιά Σπορέα, στην κορυφή του χορού. Μετά τον χορό ο Αναστενάρης δίνει τις ευχές του και το πλήθος ευχόμενο "κι από του χρόνου" διαλύεται.
Η λαϊκή αυτή θρακική λατρεία, παρουσιάζει επίσης εμφανή τα γνωστά στοιχεία του αρχαίου Διονυσιασμού.
Οι ερευνητές του εθίμου, βλέπουν τα πάθη και την Ανάσταση του Καλόγερου ως επιβίωση από τα πάθη του Θεού Διονύσου.

Αφού ο θίασος του Καλόγερου επισκεφθεί όλα τα σπίτια του χωριού, συγκεντρώνονται όλοι οι κάτοικοι στην πλατεία, όπου γίνεται η προετοιμασία του συμβολικού αγρού για την σπορά και ακολουθεί η σκηνή του θανάτου και της ανάστασης του πρωταγωνιστή Καλόγερου. Μόλις αναγγελθεί η ανάσταση του πρωταγωνιστή, ο θίασος αρχίζει κυκλικό χορό γύρω από το συμβολικά σπαρμένο χωράφι με τον Βασιλιά Σπορέα, στην κορυφή του χορού. Μετά τον χορό ο Αναστενάρης δίνει τις ευχές του και το πλήθος ευχόμενο "κι από του χρόνου" διαλύεται.
Η λαϊκή αυτή θρακική λατρεία, παρουσιάζει επίσης εμφανή τα γνωστά στοιχεία του αρχαίου Διονυσιασμού.
Οι ερευνητές του εθίμου, βλέπουν τα πάθη και την Ανάσταση του Καλόγερου ως επιβίωση από τα πάθη του Θεού Διονύσου.

Το έθιμο της «Mπούλας» και του «Γενίτσαρου» στη Nάουσα

Στη Nάουσα αναβιώνει το έθιμο της «Mπούλας» και του «Γενίτσαρου». Η ιστορία του παραδοσιακού χορευτικού συγκροτήματος αρχίζει το 1705. Την χρονιά εκείνη οι Ναουσαίοι τιμώντας τη μνήμη των παλικαριών που έπεσαν στον αγώνα εναντίον των Τούρκων, εμφανίστηκαν την αποκριά με τις στολές των αρματολών, με κέρινο πρόσωπο και θώρακα από χιλιάδες ασημένια νομίσματα. Οι στολές, η μουσική και οι χοροί είναι αυθεντικοί και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, χωρίς ξένη επίδραση. Οι χορευτικοί σύλλογοι και η φιλαρμονική της πόλης παίζουν και χορεύουν στους δρόμους και σε πολλά στέκια γλεντιού, όπου προσφέρονται δωρεάν ναουσιώτικο κρασί, μήλα και άλλα εδέσματα.

Περισσότερα ήθη και έθιμα ,θα βρείτε στο  http://www.asxetos.gr

...Η ΑΘΗΝΑΙΚΗ ΑΠΟΚΡΙΑ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ...




Λαέ μου περιούσιε, λαέ μου κουρελή,
Για τη χαρά σου θλίβομαι, το κέφι σου με πνίγει,
Αλλοτε πλήρωνες φθηνά για να γλεντούν πολλοί,
Τώρα πληρώνης ακριβά για να γλεντούν ολίγοι.

Γ. Σουρής


 Στα  πρώτα χρόνια της νέας πρωτεύουσας, χοροί μεταμφιεσμένων οργανώνονταν από ξένους αστούς που ήταν εγκατεστημένοι σ’ αυτή ενώ και η παλιά αριστοκρατία της Αθήνας διοργάνωνε εσπερίδες. Τα τοπικά εορταστικά έθιμα, όπως είχαν επιβιώσει στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, διατηρήθηκαν και αναμίχθηκαν με διάφορα ευρωπαϊκά.
Η συνοικία της Πλάκας, μια από τις πλέον πυκνοκατοικημένες περιοχές εκείνη την εποχή αφού η πόλη οργανωνόταν κυρίως γύρω από την Ακρόπολη, ζούσε τον θόρυβο των σχετικών εκδηλώσεων των κατοίκων της. Μασκαρεμένοι ή μη οι Αθηναίοι, γύριζαν στους δρόμους και πετούσαν στα ανοικτά παράθυρα και τους εξώστες φασόλια, ρύζι, καλαμπόκι, κουκιά και άλλα όσπρια, όπως όριζε το έθιμο -δεν είχαν ακόμη εισαχθεί σερπαντίνες και κομφετί.
Στα μικρά χαμίνια που ακολουθούσαν τις πομπές έριχναν ζαχαρωτά με πιπέρι που προκαλούσε μορφασμούς στους μικρούς και γέλιο στους μεγάλους.

Τον Ιανουάριο του 1887, στο Δημαρχείο της Αθήνας, λόγιοι και δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες και διανοούμενοι συγκεντρώθηκαν σε μια προσπάθεια να δοθεί ευρωπαϊκό χρώμα στην αθηναϊκή αποκριά και να προσφερθεί η έξυπνη παρωδία αντί της χονδροειδούς σάτιρας και καλλιτεχνικός συμβολισμός εκεί όπου κυριαρχούσε η χυδαία διακωμώδηση. Ορίσθηκαν βραβεία για τις περισσότερο επιτυχημένες μεταμφιέσεις, αλληγορικές παραστάσεις και την λαμπρότερη διακόσμηση εξωτερικού κτιρίου καθώς και ελλανόδικος επιτροπή.
Στη σχετική προκήρυξη του ομιτάτου, της επιτροπής που είχε την ευθύνη της οργάνωσης διευκρινιζόταν ότι δεν θα λαμβάνονταν υπόψιν μεταμφιέσεις «αντικείμεναι εις την ευπρέπειαν και ευκοσμίαν ή σκοπούσαι την υβριστικήν παρώδησιν πολιτικών προσώπων ή άλλων ωρισμένων πολιτών».

  Ο Θ. Βελλιανίτης, μέλος της οργανωτικής επιτροπής, του ομιτάτου του καρναβαλιού του 1889, οπότε έκανε την πρώτη του επίσημη εμφάνιση και ο καρνάβαλος, έγραφε : «…Η Αθηναϊκή αποκριά μέχρι του 1889 ευρίσκετο σε μεγάλη ξεπεσούρα. Απεφασίσαμεν λοιπόν τότε μερικοί νέοι δημοσιογράφοι και έμποροι, να συστήσωμεν αποκριάτικες παρελάσεις, όπως εγίνοντο εις την Βενετίαν, την Ρώμην και την Νίκαιαν. Την τελευταίαν Κυριακή της Αποκριάς έγιναν αι παρελάσεις των μεγαλοπρεπών αρμάτων με τις μασκαράτες. Αι Αθήναι δεν είχαν παραστή ουδέποτε εις παρόμοιον θέαμα… Αι Αθήναι και ο Πειραιεύς είχαν από της μεσημβρίας τεθή εις κίνησιν. Αι συνοικίαι είχαν ερημωθή και ούτε η κουτσή Μαρία έμεινε στο σπίτι της…».

Φαίνεται όμως ότι ο εξευρωπαϊσμένος αυτός τρόπος εορτασμού δεν γινόταν αποδεκτός από το σύνολο του αθηναϊκού κοινού και κάποιοι υπεραμύνονταν της παλιάς Αποκριάς που ήταν «…αληθινή διασκέδασις, είχε ντόπιο χρώμα, δικά της τραγούδια … υπήρχε το μεγάλο γέλιο, το ξέσπασμα, το πνεύμα και η ντόπια σάτιρα, και προ παντός η ποικιλία και η αληθινή διασκέδασις του λαού…»...


...ΤΡΙΩΔΙΟ,ΑΠΟΚΡΙΑ,ΜΑΣΚΑΡΑΣ...

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός

Τριώδιο: «άνοιξε το Tριώδιο»: H φράση χρησιμοποιείται μεταφορικά και σημαίνει την έναρξη της Aποκριάς. Για την Oρθόδοξη Eκκλησία, όμως, η φράση κυριολεκτείται, επειδή δέκα Κυριακές πριν το Πάσχα αναγνώσκεται το εκκλησιαστικό βιβλίο, το λεγόμενο Tριώδιο< τρεις ωδές. Πρόκειται για Υμνογραφικούς Κανόνες – εκκλησιαστικά ποιήματα- που αποτελούνται μόνο από τρεις ωδές αντί από εννέα ωδές, που είναι το σύνηθες.

Απόκρεως, αποκριά, απόκριες: Η αποκρέα (ενν. Κυριακή ή ημέρα), αρχικά, προσδιόριζε την τελευταία μέρα κατανάλωσης του κρέατος (από+κρέας). Η εβδομάδα πριν τη μεγάλη Σαρακοστή θεωρείται προπαρασκευαστική για τη νηστεία των σαράντα ημερών. Σ’ αυτή την εβδομάδα επιτρέπεται η κατανάλωση γαλακτομικών αλλά όχι του κρέατος (από + κρέως> γεν. ενικ. του ουσ. “κρέας”). Γι αυτό, άλλωστε, η σαρκοφαγία, τιμάται ιδιαίτερα κατά την προηγούμενη εβδομάδα, με αποκορύφωμα την Τσικνοπέμπτη. Η τελευταία ημέρα σαρκοφαγίας (η αποκριά) προσδιόρισε, τελικά, όλη την περίοδο των αποκριάτικων εορτασμών. Ας μην ξεχνάμε ότι οι πιστοί αποκρεύουν (απέχουν από το κρέας) την ημέρα του Aγίου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου), πριν αρχίσει η νηστεία των Χριστουγέννων, την Κυριακή των Aγίων Πάντων (την Kυριακή μετά την Πεντηκοστή) και την τελευταία ημέρα του Ιουλίου, για τη νηστεία του Δεκαπενταύγουστου.

Μασκαράς: Η Ιταλική λέξη maschera σημαίνει το “προσωπείο”. Το maschera παράγεται από το masca, το οποίο ακόμα και σήμερα στη διάλεκτο του Piemonte προσδιορίζει τη μάγισσα. Κατα τους Deviz, Dozy, Mahn το υστερολατινικό masca παράγεται από το αραβικό maskara (: γελωτοποιός). Kατά το συνεργάτη μας, τον κ. Ραχίμι, το maskara παράγεται από το ρήμα ΣΟΧΡ سخر που σημαίνει «κοροϊδεύω, ξεγελάω, αστειεύομαι». Από το ρήμα παράγεται το όνομα ΜΑΣΧΑΡΕ مسخره (: γελοίος). Πάντως είτε Ιταλική, είτε Αραβική είναι η λέξη στην ελληνική έδωσε τις λέξεις: μάσκα, μασκέ, μάσκαρα, μασκαράς, μασκαρεύω, μασκάρεμα μασκαριλίκι, μασκότ κ.ά.




πηγή  www.24grammata.com.