Οι ροκ δημιουργοί διατηρούσαν ανέκαθεν στενή επαφή με τη λογοτεχνία. Η σχέση αυτή εκφράστηκε άλλοτε ως μια απλή επιρροή και αποτυπώθηκε σε περιορισμένο αριθμό τραγουδιών, ενώ ορισμένες φορές συγκροτήματα αφιέρωσαν το όνομα ή και ολόκληρη την καριέρα τους στον λογοτέχνη εκείνο που άλλαξε τη ζωή και τις πεποιθήσεις τους.....
Δίψα για Φαντασία
Τη μεγαλύτερη επιρροή άσκησε χωρίς αμφιβολία ο J.R.R. Tolkien. Οι αναφορές στο έργο του είναι πραγματικά ατέλειωτες, αρχίζοντας μόλις μια δεκαετία μετά την κυκλοφορία του “Άρχοντα των Δαχτυλιδιών”. Τα “Παιδιά των Λουλουδιών” αγκάλιασαν την τριλογία και τους φανταστικούς κόσμους της που τόσο αναζητούσαν. Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’70, οι Camel με το “White Rider”, οι Rush με το “Rivendell” (σε στίχους Neil Peart που μόλις είχε μπει στο συγκρότημα, αν και τα drums δεν ακούγονται ούτε μία φορά κατά τη διάρκεια του τραγουδιού) και οι Argent με το “Lothlorien” τιμούν το έργο του Άγγλου συγγραφέα. Οι Led Zeppelin ήδη από το “Led Zeppelin II” (1969) και το τραγούδι “Ramble On” κάνουν την πρώτη τους αναφορά στον Tolkien, η οποία δε θα είναι και η τελευταία στη δισκογραφία τους. Ακολουθούν τα “Misty Mountain Hop”, “The Battle of Evermore” και” Over The Hills and Far Away”.
Τη μεγαλύτερη επιρροή άσκησε χωρίς αμφιβολία ο J.R.R. Tolkien. Οι αναφορές στο έργο του είναι πραγματικά ατέλειωτες, αρχίζοντας μόλις μια δεκαετία μετά την κυκλοφορία του “Άρχοντα των Δαχτυλιδιών”. Τα “Παιδιά των Λουλουδιών” αγκάλιασαν την τριλογία και τους φανταστικούς κόσμους της που τόσο αναζητούσαν. Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ’70, οι Camel με το “White Rider”, οι Rush με το “Rivendell” (σε στίχους Neil Peart που μόλις είχε μπει στο συγκρότημα, αν και τα drums δεν ακούγονται ούτε μία φορά κατά τη διάρκεια του τραγουδιού) και οι Argent με το “Lothlorien” τιμούν το έργο του Άγγλου συγγραφέα. Οι Led Zeppelin ήδη από το “Led Zeppelin II” (1969) και το τραγούδι “Ramble On” κάνουν την πρώτη τους αναφορά στον Tolkien, η οποία δε θα είναι και η τελευταία στη δισκογραφία τους. Ακολουθούν τα “Misty Mountain Hop”, “The Battle of Evermore” και” Over The Hills and Far Away”.
Οι αναφορές όμως δεν περιορίζονται στις δεκαετίες του ’60 του ’70. Αρκεί να θυμηθούμε τους Blind Guardian, τους Nightwish και τους Marillion (το όνομα τους αποτελεί σύντμηση του “Silmarillion”, του τελευταίου χρονολογικά έργου του Tolkien). Ο κατάλογος των καλλιτεχνών δεν είναι μόνο αυτός, καθώς (ειδικά στο χώρο της metal μουσικής) εμφανίστηκε κατά καιρούς πλήθος συγκροτημάτων πλήρως αφιερωμένων στον Tolkien και με ονόματα όπως Isildur’s Bane, Uruk-hai και Ringwraith
Οι Πύλες της Αντίληψης
…Ή οι πόρτες. Δηλαδή The Doors. Ο “ποιητής” Jim Morisson εμπνεύστηκε το όνομα του θρυλικού συγκροτήματος όταν διάβασε το βιβλίο του Aldous Huxley “The Doors of Perception”. Ο τελευταίος είναι ωστόσο ευρύτερα γνωστός για το βιβλίο του “Brave New World” (τίτλος δίσκου των Steve Miller Band και των Iron Maiden), που περιγράφει τη ζωή σε μια φανταστική μελλοντική ουτοπία, όπου οι άνθρωποι δε γεννιούνται, αλλά κατασκευάζονται στο εργαστήριο και η χρήση παραισθησιογόνων όχι απλά δεν απαγορεύεται από τα κράτος, αλλά και ενθαρρύνεται!
…Ή οι πόρτες. Δηλαδή The Doors. Ο “ποιητής” Jim Morisson εμπνεύστηκε το όνομα του θρυλικού συγκροτήματος όταν διάβασε το βιβλίο του Aldous Huxley “The Doors of Perception”. Ο τελευταίος είναι ωστόσο ευρύτερα γνωστός για το βιβλίο του “Brave New World” (τίτλος δίσκου των Steve Miller Band και των Iron Maiden), που περιγράφει τη ζωή σε μια φανταστική μελλοντική ουτοπία, όπου οι άνθρωποι δε γεννιούνται, αλλά κατασκευάζονται στο εργαστήριο και η χρήση παραισθησιογόνων όχι απλά δεν απαγορεύεται από τα κράτος, αλλά και ενθαρρύνεται!
Συχνά ο κόσμος του “Brave New World” παραλληλίζεται με αυτόν του “1984″, βιβλίο του George Orwell. Πρόκειται για το βιβλίο όπου συναντάται ο γνωστός “Μεγάλος Αδερφός”. Η Janis Joplin ξεκίνησε την πορεία της προς την κορυφή από τους Big Brother & the Holding Company, ενώ μάλλον δεν είναι τυχαίο που όταν το 1984 οι Van Halen κυκλοφόρησαν τον πιο γνωστό τους δίσκο, διάλεξαν για τίτλο του τη χρονιά αυτή, δηλαδή “1984″! Για να συνεχιστούν οι αναφορές απαιτείται ένα ταξίδι στο μέλλον και συγκεκριμένα από το 1984 στο 2112 και από τους Van Halen στους Rush. Η μεγάλη καναδέζικη μπάντα έκανε τα πρώτα της βήματα στο χώρο του progressive rock παρουσιάζοντας το album “2112″. Το ομώνυμο τραγούδι (που επίσης περιγράφει έναν μελλοντικό εφιαλτικό κόσμο) περιέχει στίχους εμπνευσμένους από το έργο της Ayn Rand. Το τραγούδι αυτό είχε σαν αποτέλεσμα οι Rush να κατηγορηθούν για ακροδεξιές πεποιθήσεις. Εκτός από τους Rush και ένα άλλο συγκρότημα στιγματίστηκε άδικα ως ρατσιστικό όταν με τραγούδι του ύμνησε το έργο ενός συγγραφέα, οι Cure. Το περιεχόμενο του τραγουδιού τους “Killing An Arab” (πρόκειται για το πρώτο single που κυκλοφόρησε ποτέ η μπάντα) παρερμηνεύτηκε λόγω του τίτλου, μολονότι είναι θεματικά εμπνευσμένο από το μυθιστόρημα του Αλμπέρ Καμί “Ο Ξένος”.
Λαγοί, γλάροι και… φάλαινες
Μία από τις σπουδαιότερες μουσικές κληρονομιές που άφησε η τραγουδίστρια των Jefferson Airplane, Grace Slick, είναι το τραγούδι “White Rabbit”. Οι στίχοι του, αναφορά στη drug κουλτούρα της εποχής (τέλη των ’60s), έχουν ξεκάθαρες επιρροές από την “Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων”. Άλλωστε ο συγγραφέας της “Αλίκης” Lewis Caroll είχε πλούσιες εμπειρίες από παραισθησιογόνα και το ίδιο το βιβλίο (θυμηθείτε την Αλίκη να ψηλώνει, να κονταίνει, να μιλά με τραπουλόχαρτα και λαγούς) είναι εμπνευσμένο από αυτές.
Μία από τις σπουδαιότερες μουσικές κληρονομιές που άφησε η τραγουδίστρια των Jefferson Airplane, Grace Slick, είναι το τραγούδι “White Rabbit”. Οι στίχοι του, αναφορά στη drug κουλτούρα της εποχής (τέλη των ’60s), έχουν ξεκάθαρες επιρροές από την “Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων”. Άλλωστε ο συγγραφέας της “Αλίκης” Lewis Caroll είχε πλούσιες εμπειρίες από παραισθησιογόνα και το ίδιο το βιβλίο (θυμηθείτε την Αλίκη να ψηλώνει, να κονταίνει, να μιλά με τραπουλόχαρτα και λαγούς) είναι εμπνευσμένο από αυτές.
Σχεδόν μαζί με την “Αλίκη” κυκλοφορεί και το “Moby Dick” του Herman Melville. 120 χρόνια μετά τη συγγραφή του, οι Led Zeppelin περιλαμβάνουν στο δίσκο “Led Zeppelin ΙΙ” ένα κομμάτι με τίτλο “Moby Dick”. Περιλαμβάνει μια υπέροχη εισαγωγή που μας που οδηγεί στο 3λεπτο περίπου drum solo του John Bonham. Ο drummer των Zeppelin θα εκτελεί από τη στιγμή εκείνη και έπειτα τα 20λεπτα solo του επί σκηνής πάντα στα πλαίσια του τραγουδιού αυτού.
Όσο για τους γλάρους ή μάλλον για το “Γλάρο Ιωνάθαν Λίβινγκστον” τραγούδησαν οι James Gang στο “Ride The Wind”. Την περίοδο εκείνη βρισκόταν στο συγκρότημα ο κιθαρίστας Tommy Bolin. Ο “Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον” είναι μυθιστόρημα του Richard Bach, ενώ και ο Neal Morse εμπνεύστηκε από τον Bach και συγκεκριμένα από το έργο του “Bridge Across Forever”. Έγραψε έτσι ένα τραγούδι με ίδιο τίτλο για το project Transatlantic στο οποίο μεταξύ άλλων συμμετέχει και ο drummer των Dream Theater, Mike Portnoy.
Ωδή στην ποίηση
…Έκαναν οι Dire Straits με το τραγούδι “Romeo and Juliet”, δανεισμένος φυσικά τίτλος από το έργο του William Shakespeare. Ένας άλλος Άγγλος ποιητής ελαφρώς μεταγενέστερος του Σαίξπηρ, ο John Milton, τιμήθηκε από τους Paradise Lost. Έτσι άλλωστε ονομάζεται το σημαντικότερο έργο του.
…Έκαναν οι Dire Straits με το τραγούδι “Romeo and Juliet”, δανεισμένος φυσικά τίτλος από το έργο του William Shakespeare. Ένας άλλος Άγγλος ποιητής ελαφρώς μεταγενέστερος του Σαίξπηρ, ο John Milton, τιμήθηκε από τους Paradise Lost. Έτσι άλλωστε ονομάζεται το σημαντικότερο έργο του.
Ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα μνημονεύθηκαν επίσης στο “Don’t Fear The Reaper” των Blue Oyster Cult και στο τραγούδι “The Cinema Show” των Genesis από το δίσκο “Selling England By The Pound”. Στο ίδιο τραγούδι υπάρχουν αναφορές στον ποιητή Thomas Elliot, αλλά και στους “δικούς μας” Όμηρο και Σοφοκλή. Οι Genesis έχουν επίσης να επιδείξουν ένα τραγούδι με τίτλο “Wuthering Heights”, δηλαδή “Ανεμοδαρμένα Ύψη” (μυθιστόρημα της Εmily Βronte), και το “Watcher Of The Skies” (βασισμένο σε ομώνυμο διήγημα του Arthur Clarke).
Τον τίτλο του πιο “βιβλιόφιλου” συγκροτήματος, κρίνοντας από το πόσες φορές μνημόνευσαν διάφορους λογοτέχνες, κατέχει (αν όχι οι Genesis) το progressive συγκρότημα Gentle Giant. Στις αναφορές τους περιλαμβάνονται ο George Orwell, o John Steinbeck, o Albert Camus, o Shakespeare, ακόμα και ο Lord Byron, γνωστός στους Έλληνες κυρίως από την ενεργό συμμετοχή του στην επανάσταση του ’21.
Και οι αναφορές τ
ελειωμό δεν έχουν
…Γι’ αυτό τηλεγραφικά να επισημάνουμε το “The Songs Of Distant Earth” (τίτλος βιβλίου του Arthur Clarke και κατόπιν album του Mike Oldfield), το “The Piper At The Gates Of Dawn” (ο πρώτος δίσκος των Pink Floyd, ο τίτλος του οποίου οφείλεται σε ένα κεφάλαιο από το αγαπημένο παιδικό βιβλίο του Sid Barrett, το “The Wind At The Willows”), το τραγούδι “C’thlu” των Caravan (ο Κθούλου αποτελεί μέρος της πλούσιας μυθοπλασίας του H.P. Lovecraft), καθώς και μια ακόμη απόδειξη της σχέσης Rush – λογοτεχνίας, το τραγούδι “Tom Sawyer” (από το μυθιστόρημα του Mark Twain).
ελειωμό δεν έχουν…Γι’ αυτό τηλεγραφικά να επισημάνουμε το “The Songs Of Distant Earth” (τίτλος βιβλίου του Arthur Clarke και κατόπιν album του Mike Oldfield), το “The Piper At The Gates Of Dawn” (ο πρώτος δίσκος των Pink Floyd, ο τίτλος του οποίου οφείλεται σε ένα κεφάλαιο από το αγαπημένο παιδικό βιβλίο του Sid Barrett, το “The Wind At The Willows”), το τραγούδι “C’thlu” των Caravan (ο Κθούλου αποτελεί μέρος της πλούσιας μυθοπλασίας του H.P. Lovecraft), καθώς και μια ακόμη απόδειξη της σχέσης Rush – λογοτεχνίας, το τραγούδι “Tom Sawyer” (από το μυθιστόρημα του Mark Twain).
Τέλος, ειδική μνεία αξίζει να γίνει στους Beatles οι οποίοι συμπεριέλαβαν στο εξώφυλλο του περίφημου “Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band” τις φωτογραφίες 10 συγγραφέων! Μεταξύ άλλων του Oscar Wilde, του George Bernard Shaw και του Edgar Allan Poe.
Μια αμφίδρομη σχέση
Δεν επηρεάστηκαν μόνο οι μουσικοί από τους συγγραφείς, αλλά και το αντίστροφο. Τουλάχιστον οι νεότεροι που πρόλαβαν να γνωρίσουν τη rock. Όπως π.χ. ο Stephen King και ο Arthur Douglas. Χαρακτηριστικά, στο βιβλίο του τελευταίου “Γυρίστε το Γαλαξία με Ωτοστόπ” οι ήρωες του βιβλίου ανακαλύπτουν “Την απάντηση στη ζωή, το σύμπαν και τα πάντα” και αυτή είναι 42! Ποια είναι όμως η ερώτηση; Όταν τα σοφά κεφάλια του σύμπαντος συνεδριάζουν για να αποφασίσουν, τελικά καταλήγουν πως η ερώτηση θα μπορούσε να είναι “How many roads must a man walk down?”. Και να σκεφτείτε πως δεν είχαν καν ακουστά τον Bob Dylan! Τέλος, να αναφέρω πως ο Bob Dylan εκτός από τη μουσική έχει ασχοληθεί και με την ποίηση. Φυσικά δεν είναι ο μόνος από το χώρο της ροκ που έπραξε έτσι, όμως ποιος άλλος έφτασε γι’ αυτή του την ενασχόληση να έχει προταθεί ακόμη και για βραβείο Nobel; Σίγουρα όχι ο Paul McCartney, ο οποίος τώρα τελευταία ασχολείται με τη συγγραφή παιδικών βιβλίων!
Δεν επηρεάστηκαν μόνο οι μουσικοί από τους συγγραφείς, αλλά και το αντίστροφο. Τουλάχιστον οι νεότεροι που πρόλαβαν να γνωρίσουν τη rock. Όπως π.χ. ο Stephen King και ο Arthur Douglas. Χαρακτηριστικά, στο βιβλίο του τελευταίου “Γυρίστε το Γαλαξία με Ωτοστόπ” οι ήρωες του βιβλίου ανακαλύπτουν “Την απάντηση στη ζωή, το σύμπαν και τα πάντα” και αυτή είναι 42! Ποια είναι όμως η ερώτηση; Όταν τα σοφά κεφάλια του σύμπαντος συνεδριάζουν για να αποφασίσουν, τελικά καταλήγουν πως η ερώτηση θα μπορούσε να είναι “How many roads must a man walk down?”. Και να σκεφτείτε πως δεν είχαν καν ακουστά τον Bob Dylan! Τέλος, να αναφέρω πως ο Bob Dylan εκτός από τη μουσική έχει ασχοληθεί και με την ποίηση. Φυσικά δεν είναι ο μόνος από το χώρο της ροκ που έπραξε έτσι, όμως ποιος άλλος έφτασε γι’ αυτή του την ενασχόληση να έχει προταθεί ακόμη και για βραβείο Nobel; Σίγουρα όχι ο Paul McCartney, ο οποίος τώρα τελευταία ασχολείται με τη συγγραφή παιδικών βιβλίων!
Να λοιπόν από που επηρεάστηκαν αυτοί που με τη σειρά τους επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν. Αν παρέλειψα να αναφερθώ σε κάποιον από τους αγαπημένους σας καλλιτέχνες (μουσικούς και συγγραφείς) δεν το έκανα εσκεμμένα και ευχαρίστως να μου το υπενθυμίσετε.
http://www.rocking.gr
http://www.rocking.gr
Τα 14 καλύτερα ροκ τραγούδια που έχουν σχέση με λογοτεχνία
…σύμφωνα με τους συντάκτες του Mic
…σύμφωνα με τους συντάκτες του Mic
1. Velvet Underground – Venus in furs [Leopold von Sacher-Masoch]
2. Mecano – Untitled [Vladimir Mayakovsky]
3. Kate Bush – Wuthering heights [Emily Bronte]
4. Jefferson Airplane – White rabbit [Lewis Carroll]
5. Television Personalities- Α Picture of Dorian Gray [Oscar Wilde]
6. The Cure – Charlotte sometimes [Penelope Farmer]
7. South of no North – Anabelle Lee [Edgar Allan Poe]
8. Tuxedomoon – L’ etranger [Albert Camus]
9. Gavin Friday & the Man Seezer – Each man kills the thing he loves [Oscar Wilde]
10. Joy Division – Atrocity exhibition [J.G. Ballard]
11. Lou Reed – Romeo had Juliette [William Shakespeare]
12. Louis Tillett – Do not go gentle into that good night [Dylan Thomas]
13. The Cure – Killing an Arab [Albert Camus]
14. Current 93 – Maldoror is ded ded ded ded [Comte de Lautreamont]
2. Mecano – Untitled [Vladimir Mayakovsky]
3. Kate Bush – Wuthering heights [Emily Bronte]
4. Jefferson Airplane – White rabbit [Lewis Carroll]
5. Television Personalities- Α Picture of Dorian Gray [Oscar Wilde]
6. The Cure – Charlotte sometimes [Penelope Farmer]
7. South of no North – Anabelle Lee [Edgar Allan Poe]
8. Tuxedomoon – L’ etranger [Albert Camus]
9. Gavin Friday & the Man Seezer – Each man kills the thing he loves [Oscar Wilde]
10. Joy Division – Atrocity exhibition [J.G. Ballard]
11. Lou Reed – Romeo had Juliette [William Shakespeare]
12. Louis Tillett – Do not go gentle into that good night [Dylan Thomas]
13. The Cure – Killing an Arab [Albert Camus]
14. Current 93 – Maldoror is ded ded ded ded [Comte de Lautreamont]
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
...ό,τι έχετε ευχαρίστηση..