Κάβο Ντόρο / το ναυάγιο του Βρετανικού

γράφει ο Γιώργος Δαμιανός

Κάβο Ντόρο :

Το χρυσό (d’ oro) ή το δύσκολο (duro) ακρωτήρι;

«…  η ετυμολογία του Cavo D’ oro, επειδή φαίνεται να χρυσίζει κατά την ανατολή του ηλίου», πρέπει να θεωρείται αβάσιμη. Αντίθετα, πιο λογικός φαίνεται ο χαρακτηρισμός των Ιταλών ναυτικών: αποκαλούσαν το πέρασμα ως cavo duro (: σκληρό, δύσκολο, ακρωτήρι). Στις μεταγραφές από χάρτη σε χάρτη καθιερώθηκε το πιο «εξωτικό» doro (d’ oro), αντι για το duro.....

Η θαλάσσια περιοχή νότια των διαύλων (μπουγάζια) Σουνίου – Μακρονήσου και Μακρονήσου – Κέας ονομάζεται “Kάβο Ντόρο”. Η νότια αλλά και βόρεια περιοχή του διαύλου Μακρόνησος – Κέα απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή κατά τη ναυσιπλοΐα, λόγω της διασταύρωσης πορειών με πάρα πολλά διαπλέοντα πλοία με πορεία από Ταίναρο προς Δαρδανέλια και αντίστροφα.

Στην αρχαιότητα το στενό και το ακρωτήρι ονομαζόταν Καφηρέας ή Καθηρέας).

Συγκεκριμένα, Καφηρέας ονομαζόταν η εσχατιά του όρους Όχη (Ν. Εύβοια, προς την πλευρά του Αιγαίου). Για τους ναυτικούς ήταν (και είναι μέχρι και σήμερα) ένα από τα πιο δύσκολα περάσματα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Κατά τη μυθολογία εκεί ναυάγησαν τα πλοία των Ελλήνων που επέστρεφαν από την Τροία. Το ναυάγιο αυτό, πάντα κατά τη μυθολογία, το προκάλεσε ο Ναύπλιος, ο γιος του Ποσειδώνα, ανάβοντας λανθασμένες Φρυκτωρίες και οδηγώντας τους ναυτικούς σε λάθος σημεία, ώστε να ναυαγήσουν. Ο θαλασσοπόρος Ναύπλιος (< Ναυς + πλέω) δεν έκανε μόνο αυτό. Επειδή οργίστηκε με τους Έλληνες, που είχαν λιθοβολήσει τον γιό του, τον Παλαμήδη, πλησίαζε τους εραστές των γυναικών των ηρώων που έλειπαν στον πόλεμο και τους παρακινούσε να σκοτώσουν τους νόμιμους συζύγους

Κατα το Μεσαίωνα το στενό του Κάβο Ντορο ονομαζόταν Ξυλοφάγος, γιατί είχαν συμβεί αμέτρητα ναυάγια (είναι από τις λίγες φορές που οι Έλληνες αναφέρονται αρνητικά προς τη θάλασσα. Τη θάλασσα τη φοβόντουσαν, αφού ήταν υπεύθυνη για χιλιάδες θανάτους, αλλά πάντα αναφερόντουσαν σε αυτή με χαρακτηρισμούς όπως: Θαλασσακι, Θαλασσίτσα, γαλανή, αφέντρα κ.ά.. Ποτέ, όμως, με λέξεις που να θυμίζουν θάνατο).

Πάντως, ο όρος Ξυλοφάγος αντικαταστάθηκε γρήγορα από τον Ιταλικό όρο Cavo doro (χρυσό ακρωτήρι), αν και η σχέση της περιοχής με τον χρυσό είναι αδικαιολόγητη. Η εξήγηση «επειδή φαίνεται να χρυσίζει κατά την ανατολή του ηλίου», πρέπει να θεωρείται αβάσιμη. Αντίθετα, πιο λογικός φαίνεται ο χαρακτηρισμός των Ιταλών ναυτικών: αποκαλούσαν το πέρασμα ως cavo duro (: σκληρό, δύσκολο, ακρωτήρι). Στις μεταγραφές από χάρτη σε χάρτη καθιερώθηκε το πιο «εξωτικό»doro (d’ oro), αντι για το duro.

Στις 20 Mαίου του 1824 ελληνική ναυτική μοίρα από 24 πλοία, με αρχηγούς τους Γ. Σαχτούρη (από την Ύδρα), Γ. Ανδρούτσο (από τις Σπέτσες) και Ν. Αποστόλη (από τα Ψαρά), επιτέθηκε και διέλυσε στον Κάβο Ντόρο τον τουρκικό στόλο, που τον αποτελούσαν 52 πλοία, βυθίζοντας μια φρεγάτα και δύο κορβέτες.

Το ναυάγιο του Βρετανικού

Στο Κάβο Ντόρο βυθίστηκε (21 Νοεμβρίου1916) ο Βρετανικός. Ο Βρετανικος ήταν αδελφό πλοίο του Τιτανικού και καθελκύστηκε το 1914. Με την έκρηξη του πολέμου μετατράπηκε σε πλωτό νοσοκομείο και, τελικά, προσέκρουσε σε νάρκη, ανοιχτά της Κέας, που είχε ποντίσει Γερμανικό υποβρύχιο. Τα θύματα ήταν μόνο 30 ( σκοτώθηκαν λόγω της πρόωρης καθέλκυσης των σωστικών λέμβων και ενώ οι μηχανές του πλοίου δούλευαν, με αποτέλεσμα να ρουφηχτούν από τη δίνη που προκαλούσαν οι προπέλες). Το 1976 ο Ζακ Κουστό ανακάλυψε και εξερεύνησε το ναυάγιο.

Πηγή