Τρίτη 21 Μαΐου 2013

«Απαγορεύεται το πτύειν».


γράφει ο Θωμάς Χριστιάς

Στην μεταπολεμική Ελλάδα συναντούσε κανείς αυτή τη φράση σε πινακίδες σε δημόσια πάρκα, καφενεία ή σε σιδηροδρομικούς σταθμούς.....


 Αν την εξετάσουμε από συντακτική σκοπιά, θα δούμε ότι το έναρθρο απαρέμφατο είναι το υποκείμενο του ρήματος, με υποκείμενο του την εννοούμενη αιτιατική τινά.....


 Κάποιος, λοιπόν, είναι ο «δράστης» ή καλύτερα το υποκείμενο που δρα και ενεργεί.
Ιδιαίτερα στις κοινωνίες δυτικού τύπου έγινε πιο έντονη (από το Διαφωτισμό και μετά αλλά, κυρίως, και με τη θεσμική κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον 20ο αιώνα) η αντίληψη πως οι πράξεις έχουν (συγκεκριμένο) υποκείμενο, με όνομα και επίθετο ενίοτε θα τολμούσα να πω.  Είμαι ο κύριος Χ και θα ήθελα αυτό.

Στην τούρκικη γλώσσα, ωστόσο, παρατηρείται  ευρεία χρήση της παθητικής φωνής αντί της ενεργητικής και δη σε απαγορευτικές πινακίδες. Και όσο δε θα μας ξένιζε μια φράση « απαγορεύεται να σταθμεύεται ( ένα αυτοκίνητο) εδώ», πως θα μας φαίνονταν η απαγορευτική φράση που θα συναντούσαμε σε μια παραλία «απαγορεύεται να ανάβεται φωτιά» ή  η φράση «Denize girilir mi?» δηλαδή, «να εισαχθώ στην παραλία;»

Η ευρεία χρήση της Παθητικής Φωνής στην τούρκικη γλώσσα κυρίως σε απαγορευτικές πινακίδες σχετίζεται με τη βαθιά πεποίθηση πως μια ανώτερη θεϊκή δύναμη έχει  δημιουργήσει ένα κόσμο με κύριο χαρακτηριστικό του γνώρισμα την αρμονία.
Τα ανθρώπινα υποκείμενα οφείλουν και πρέπει να διαφυλάξουν αυτήν την αρμονία με τη μη παραβίασή της ή ακόμα καλύτερα με την απραξία τους. Και επειδή, Ενεργητική Φωνή είναι η φωνή του ενεργούντος προσώπου, δε συνίσταται σε απαγορευτικές πινακίδες.

Αλήθεια, σε αυτή την καλορυθμισμένη έννομη τάξη, πως θα μεταφράζονταν ο τίτλος του άρθρου μας;

Πηγή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

...ό,τι έχετε ευχαρίστηση..