Κυριακή 17 Απριλίου 2011

Η ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ  http://www.ideotopos.gr





Από τον Γιώργο Μπουσούτα - Θανάσουλα 


   Κατά την εσωτερική παράδοση υπάρχει μια στιγμή στην ζωή του κάθε ανθρώπου όπου αυτός καλείται να επιλέξει μεταξύ του δικού του και του γενικότερου κοινωνικού ή ανθρωπιστικού συμφέροντος. 
Η στιγμή αυτή είναι διαφορετική από άνθρωπο σε άνθρωπο, όπως διαφορετικό είναι και το είδος του προνομίου που καλείται αυτός να απαρνηθεί. Η διαφορά έγκειται, κατά την εσωτερική παράδοση πάντα, στην πνευματική πρόοδο που αυτός έχει επιτελέσει, όσον αφορά στην ψυχική του ανάπτυξη. Η επιλογή αυτή λοιπόν είναι μια ΘΥΣΙΑ του ατομικού έναντι του γενικότερου οφέλους....................................................
............................................................................................




       Η θυσία αυτή όπως προείπαμε είναι διαφορετικής βαρύτητας από άτομο σε άτομο. Από τον Μαθητή ζητείται κάτι πολύ προσωπικό. Από τον Διδάσκαλο κάτι πιο ουσιαστικό. Από τους ταγούς, του μύστες ή τους Μεγάλους Διδασκάλους της Ανθρωπότητας η θυσία είναι περισσότερο ουσιαστική και κατά συνέπεια πιο επώδυνη. Απόψε για μια τέτοια θυσία θα σας μιλήσω. Για μια θυσία που άλλαξε εδώ και περισσότερο από 2000 χρόνια την πίστη μεγάλου μέρους ανθρώπων. 
Όχι δεν αναφέρομαι στην θυσία του Ιησού του Ναζωραίου. 
Για την θυσία του Ιούδα του Ισκαριώτη θα γράψω........

      
 Γεννήθηκε πιθανότατα στην Ιουδαϊκή ή κατά άλλους Μωαβική πόλη Καριώθ. Για αυτό ονομαζόταν Ισκαριώτης. Ήταν γιος του Σίμωνα και ο μόνος Ιουδαίος μεταξύ των Αποστόλων. Επελέγη από τον Ιησού ως μαθητής του και του ανατέθηκε η φύλαξη του ταμείου της μικρής αυτής ομάδας. Από τους ευαγγελιστές χαρακτηρίζεται ως φιλάργυρος και δολίως σκεπτόμενος. 
Σύμφωνα με τα ευαγγελικά κείμενα είναι αυτός που πρόδωσε τον Ιησού στους επικεφαλείς της συναγωγής της Ιερουσαλήμ λαμβάνοντας το ποσό των τριάντα αργυρίων για την πράξη του αυτή. Μετανοήσας  επέστρεψε τα χρήματα, χλευάστηκε από τους αρχιερείς και αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει.
Κατά τον Ματθαίο τα κατάφερε. Σύμφωνα με τον Λουκά όμως στις Πράξεις των Αποστόλων ( κεφ. 1 16-21 ) όχι. 
Αρκετές μέρες μετά την Ανάληψη του Ιησού ο Πέτρος πληροφορεί τους υπόλοιπους Αποστόλους ότι με τα χρήματα της προδοσίας του αγόρασε ένα χωράφι και σε αυτό το προσπάθησε να αυτοκτονήσει. Το κλαδί όμως της συκιάς δεν άντεξε και έσπασε. Πέφτοντας στην γη, ο Παπίας μας λέγει ότι το σώμα του πρήστηκε τόσο που δεν ήταν δυνατό να περάσει μια άμαξα από το σημείο αυτό. Το πρήξιμο ήταν τόσο ώστε άνοιξε η κοιλιά του και χύθηκαν τα σπλάχνα του. Αυτό έγινε γνωστό σε όλους τους κατοίκους της Ιερουσαλήμ και ονόμασαν το χωράφι Ακελδαμά που σημαίνει 'χωράφι αίματος'. 
Οι Αρχιερείς αγόρασαν το χωράφι αυτό με τα χρήματα που τους επέστρεψε ο Ιούδας και σε αυτό πραγματοποιούσαν τις θανατικές καταδίκες ρίχνοντας τα οστά των εκτελεσμένων σε κενοτάφιο. Με την πράξη αυτή του Ιούδα μια ακόμη προφητεία εκπληρώθηκε.
     
 Κάνοντας μια μικρή παρένθεση στο σημείο αυτό πρέπει να επισημάνουμε ότι το δέντρο που η παράδοση θέλει να είναι αυτό στο οποίο κρεμάστηκε ο Ιούδας είναι το ίδιο με το δέντρο με τα φύλλα του οποίου οι Πρωτόπλαστοι έκρυψαν την γύμνια τους.
       Ο Ιούδας λοιπόν ο Ισκαριώτης, διότι υπήρχαν και άλλοι μαθητές με το όνομα αυτό, πρόδωσε τον Ιησού στους Γραμματείς και τους Φαρισαίους ώστε αυτοί να μπορέσουν να τον συλλάβουν. Εδώ το πρώτο ερώτημα πηγάζει. 
Ήταν ανάγκη να προδοθεί ο Ιησούς για να συλληφθεί; Είχε επικηρυχθεί ή ήταν καταζητούμενος; Αν  ήταν καταζητούμενος πως εισήλθε στην Ιερουσαλήμ με πομπή θριάμβου; Ο Ιησούς αν και δίδασκε δημόσια δεν ήταν γνωστός ώστε να έχει ανάγκη αναγνώρισης για να συλληφθεί: Τι είναι αυτό που έκανε έναν από τους μαθητές να προδώσει τον Διδάσκαλό του για ένα τόσο ευτελές ποσό με το οποίο μόνο έναν δούλο θα μπορούσε να αγοράσει:
      
     Σε απάντηση αυτών των ερωτημάτων οι μελετητές των Γραφών δίνουν πολλές ερμηνείες. Κάποιοι θεωρούν ότι στην γενικότερη λαϊκή παράδοση ο ηγέτης της παράδοσης αυτής δεν είναι δυνατόν να πεθάνει ή να συλληφθεί αιχμάλωτος ή σε ενέδρα. Πρέπει να προδοθεί. 
Πολλοί δίνουν στον Ιούδα πολιτικά - απελευθερωτικά κίνητρα. Θεωρούν ότι ο ίδιος ως Ζηλωτής θεωρούσε τον Ιησού ηγέτη πολιτικού κινήματος και απογοητεύτηκε από την γενικότερη στάση του. ’Αλλοι λέγουν ότι θεώρησε τον Ιησού ως λαοπλάνο επειδή λίγες μέρες πριν την σύλληψή του δέχθηκε να του πλύνει τα πόδια μια γυναίκα με ακριβό μύρο αντί να δώσει τα χρήματα στο ταμείο ή στους φτωχούς.
Ο Ρ. Αμπελαίν στο έργο του 'Ιησούς ή το θανάσιμο μυστικό των Ναϊτών' μας λέγει ότι ο Ιησούς κατάγονταν από βασιλική γενεά και ζητούσε να πάρει πίσω τον θρόνο του από τους σφετεριστές. Σε αυτή την προσπάθεια συγκέντρωσε τους μαθητές του ανάμεσα σε αυτούς και τον Ιούδα. Ο Ιούδας περίμενε να πεθάνει ο Ιησούς και σαν γνήσιος Ιουδαίος να πάρει αυτός την αρχηγεία και την εξουσία κατά συνέπεια.
Στο κείμενο αυτό θα προσεγγίσουμε την μορφή του Ιούδα από μια άλλη σκοπιά. Την συμβολική. Θα χρησιμοποιήσουμε τα ευαγγελικά κείμενα και την παράδοση με ένα διαφορετικό τρόπο. Θα εντάξουμε την περιγραφή των γεγονότων σε μια πιο εσωτερική, πιο συμβολική εξήγηση.
        
   Διαβάζοντας την περιγραφή των γεγονότων αυτών από τα κείμενα των ευαγγελιστών θα παρατηρήσουμε ότι τόσο ο Μάρκος και ο Ματθαίος όσο και ο Λουκάς μας λέγουν πολύ λίγα πράγματα για το τι είπε και τι έκανε ο Ιησούς κατά την διάρκεια του Μυστικού Δείπνου. 
Μας περιγράφουν με λεπτομέρειες το πώς βρήκαν τον τόπο στον οποίο θα δειπνούσαν. Περιγράφουν με λεπτομέρειες την τελετή του άρτου και του Οίνου αλλά μόνο ο Ματθαίος μας λέγει ότι ονόμασε φανερά τον Ιούδα ως το άτομο που θα τον πρόδιδε. 
Αντίθετα ο Ιωάννης είναι περισσότερο αποκαλυπτικός στο θέμα του Μυστικού Δείπνου. Οι τρεις πρώτοι αναφέρουν ότι ο Ιούδας πήγε στους Αρχιερείς για να προδώσει τον Ιησού. Ο Ιωάννης όχι. 
Αν αρκεστούμε στα ευαγγελικά κείμενα θα δούμε ότι ο Ιούδας μάλλον παρακολούθησε την εσωτερική τελετή της Μετουσίωσης του άρτου και του Οίνου σε 'Σώμα και Αίμα'. 
Είναι δυνατόν μια τόσο εσωτερική τελετή να την παρακολούθησε αυτός που θα πρόδιδε;
      
    Ξεκινώντας από τις παραπάνω παρατηρήσεις θα προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε την στάση του Ιούδα από μια διαφορετική σκοπιά. Από την σκοπιά αυτού που προσέφερε την δική του πρόοδο, την δική του πορεία, ΘΥΣΙΑ στην πρόοδο της Ανθρωπότητας και του Θείου Έργου. Το κείμενο του Ιωάννη είναι ιδιαίτερα επιβοηθητικό σε αυτή την προσέγγιση. Ας το παρακολουθήσουμε.
      
     Ο Ιούδας συμμετέχει μαζί με τους υπολοίπους στον Μυστικό Δείπνο. Σε αυτόν η πρώτη πράξη που έλαβε χώρα ήταν αυτή της νίψης των ποδιών. Σύμφωνα με την εσωτερική παράδοση η πράξη αυτή συμβολίζει την κάθαρση και τον εξαγνισμό των αξιών και των αρχών του κάθε συμμετέχοντα, ώστε να είναι δυνατόν να αξιωθεί ανώτερης πνευματικής Γνώσης.
       Η ανώτερη αυτή Πνευματική Διδασκαλία και κατά συνέπεια εσωτερική, συμβολίζεται με την τελετή της Μεταστοιχείωσης του άρτου και του Οίνου. 
Αυτή είναι η πιο εσωτερική διδασκαλία που έδωσε ο Ιησούς στους μαθητές του. Σύμφωνα με την εσωτερική παράδοση ο συμβολισμός του 'Οίνου' δηλώνει την έναρξη της πνευματική πορείας με την ύψιστη κατανόηση της Αλήθειας και ο άρτος' συμβολίζει την έναρξη της εσωτερικής καθοδήγησης. .
       Ο μετέχων μιας τέτοιου είδους τελετουργίας αρχίζει να κατανοεί τις Αρχές που διέπουν την Μαθητεία στην ατραπό της Γνώσης. 
Τώρα πλέον γνωρίζει. Γνωρίζει ότι απαιτείται Θυσία για να υπάρξει εξέλιξη. Αυτή την Θυσία ζητά ο Ιησούς από τον Ιούδα. Στην περικοπή αυτή ο Ιησούς εμβαπτίζει τον άρτο στον οίνο και τον προσφέρει στον Ιούδα. Η κίνηση αυτή κάθε άλλο από κίνηση αποτροπιασμού και αποδοκιμασίας της επικείμενης πράξης και της σκέψης του Ιούδα από τον Ιησού μας δείχνει. 
Ο εμβαπτισμός του άρτου στον οίνο και μάλιστα στον κόκκινο, είναι μια ιδιαίτερα ευχάριστη συνήθεια των ανθρώπων της ευρύτερης περιοχής. Η προσφορά δε σε κάποιον ενός τέτοιου τεμαχίου άρτου εκφράζει μάλλον τιμή και έκφραση συναισθημάτων αγάπης, παρά περιφρόνηση. Πολλοί μελετητές θα μας πουν ότι μετά την λήψη του άρτου, ο Ιούδας απέκτησε την δύναμη που χρειαζόταν για να εκτελέσει την αποστολή του.
      
     Επιπρόσθετα τα ίδια τα λόγια του Ιησού όπως αυτά παρουσιάζονται στην περικοπή του κειμένου του Ιωάννη είναι ιδιαίτερα ενδιαφέροντα αν όχι αποκαλυπτικά τουλάχιστον για την δική μας αντίληψη. "...ό ποιείς, ποίησον τάχιον.". Η πράξη πρέπει να γίνει αμέσως. Τι είδους πράξη είναι αυτή που πρέπει να γίνει αμέσως για τους εσωτεριστές, παρά μόνο μια πράξη πνευματικής προόδου και προσέγγισης της Θείας αποστολής της Ανθρωπότητας;
       Το πόσο καλά καλυμμένη είναι αυτή η ενέργεια και πόσο δύσκολα μπορεί να την αντιληφθεί και να την κατανοήσει ο μέσος άνθρωπος φαίνεται από το γεγονός ότι κανείς από τους συμμετέχοντας στο Δείπνο μαθητές, αν και γνώριζαν ότι αναφέρονταν στον άνθρωπο που θα 'πρόδιδε', δεν κατάλαβαν το νόημα της πράξης και των λόγων του Ιησού. "...τούτο δε ουδείς έγνω των ανακειμένων προς τι είπεν αυτώ" μας λέγει  ο Ιωάννης. Μερικοί μάλιστα από τους μαθητές νόμιζαν ότι είπε στον Ιούδα "...αγόρασον ων χρείαν έχομεν εις την εορτήν".
       Μετά την έξοδο του Ιούδα από το Δείπνο, ο Ιησούς αναφέρεται σε αυτόν και τις πράξεις του λέγοντας: "...νύν εδοξάσθη ο Υιός του ανθρώπου, καί ο Θεός εδοξάσθη εν αυτώ. ει ο Θεός εδοξάσθη εν αυτώ, καί  ο Θεός δοξάσει αυτόν εν εαυτώ, καί ευθύς δοξάσει αυτόν". Είναι αυτά λόγια που απευθύνονται σε έναν προδότη;
      
        Αυτή η πράξη που έχει ανατεθεί στον Ιούδα είναι πολύ βαριά. Με την πράξη του θα χαρακτηρίζεται στον αιώνα ως προδότης. Προδότης όχι απλά μιας ιδέας, της πατρίδας του, ενός συνοδοιπόρου και συντρόφου του. Προδότης της Θείας Αποστολής του Υιού του Θεού. 
Μα αν δεν υπήρχε η πράξη αυτή του 'προδότη' θα είχε επιτελεστεί το Θείο Έργο με το οποίο είχε επιφορτιστεί ο Ιησούς; Όχι βέβαια. 
Αν ο ίδιος ο Ιούδας δεν είχε δεχθεί να πράξει αυτή την πράξη και να υποστεί τις όποιες συνέπειες από αυτή δεν θα υπήρχαν τα Θεία Πάθη ούτε θα είχε επιτελεστεί η Ανάσταση. Η αποδοχή της δύσκολης αποστολής αυτής από τον Ιούδα είναι μια Θυσία στον βωμό της προόδου της Ανθρωπότητας, ίση για να μην πούμε και ανώτερη από αυτή του Ιησού.
       
      Στα ευαγγελικά κείμενα θα συναντήσουμε μια ακόμη 'προδοσία'. Την απάρνηση του Ιησού από τον Πέτρο. Ο Πέτρος θα αρνηθεί την γνωριμία του με τον Ιησού τρεις φορές, δηλαδή ολοκληρωτικά. 
Η στάση όμως που κρατάμε απέναντι στην πράξη αυτή του Πέτρου είναι διαφορετική. Κατανοούμε και θεωρούμε αποδεκτή μια τέτοια συμπεριφορά ως ένδειξη αδυναμίας. Αποδεχόμαστε την συγνώμη του διότι έκλαψε πολύ μόλις συνειδητοποίησε την πράξη του. Αρνούμαστε να κάνουμε όμως κάτι παρόμοιο και για τον Ιούδα. Γιατί άραγε. Μήπως και αυτός δεν μετανόησε; Μήπως και αυτός δεν προσπάθησε να βάλει τέλος στην ζωή του συνειδητοποιώντας το βάρος της πράξης του;
      
     Όμως η ανθρώπινη στάση επηρεάζεται έντονα από τα συναισθήματα που πηγάζουν από την πράξη αυτή καθ' εαυτή. Κάτω από την συγκινησιακή αυτή φόρτιση και με την καθοδήγηση από την εκάστοτε κοινωνική ή πνευματική εξουσία αποδέχεται ή απορρίπτει μια πράξη ο άνθρωπος. Ίσως για αυτό τον λόγο όταν ο Ιούδας έφυγε για να εκτελέσει την αποστολή του ήταν Νύκτα ενώ όταν ο Πέτρος συνειδητοποίησε την δική του προδοσία λάλησε ένας Πετεινός.
     
    Ο Ιούδας λοιπόν ο Ισκαριώτης ήταν σύμφωνα και με τον Whitworth και πολλούς άλλους ένας αφοσιωμένος, σιωπηλός και στοργικός 'στρατιώτης' που εκτέλεσε υποδειγματικά το καθήκον του για να ολοκληρωθεί η Θεία Πορεία του Ιησού. Για τον λόγο αυτό ο ποιητής Σωτήρης Σκίπης θα μας πει στο ποίημά του 'Το φάντασμα του Ιούδα' δια στόματος του ίδιου του Ιούδα που απευθύνεται στους υπόλοιπους αποστόλους, τα παρακάτω λόγια:

Λοιπόν εγώ αν δεν είμουνα,
Θενάταν κάποιος άλλος
Μια φορά
Κάποιος από τους δώδεκα να πέσει έπρεπε θύμα.


  Ο Γιώργος Μπουσούτας - Θανάσουλας είναι συγγραφέας και αρθρογράφος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

...ό,τι έχετε ευχαρίστηση..