«Δεν είμαστε ζώα του τσίρκου»
Γράφει η Βίκυ Χαρισοπούλου
«Αισθανόμαστε σαν… περίεργα ζώα στο τσίρκο. Και εσείς που ήρθατε να μας περιεργαστείτε, μπείτε παρακαλώ στον κόπο, διαβάστε, ρωτήστε, προσπαθήστε- αν όχι να αισθανθείτε, να νιώσετε- τουλάχιστον όμως να μάθετε μερικά πράγματα για εμάς. Είμαστε διαφορετικοί οι Αραβες, δεν είμαστε όμως… “άλλοι”».....
Η ερώτηση από το κοινό, κατά τη δημόσια συζήτηση «Οι γυναίκες της Μέσης Ανατολής και η ελευθερία» στην πρόσφατη Διεθνή Εκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης, ήταν μάλλον απλοϊκή, αφορούσε κοινωνικές προκαταλήψεις εις βάρος των γυναικών στην Αίγυπτο που έπεσαν στην αντίληψη της ερωτώσας με αφορμή τη σκηνή μιας ταινίας που είχε παρακολουθήσει…
Η 58χρονη λιβανέζα συγγραφέας και δημοσιογράφος Χόντα Μπαρακάτ που κλήθηκε να απαντήσει στο «ερώτημα» αμύνθηκε επιτιθέμενη. Με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζει την πατρίδα της, τον Λίβανο, την οποία εγκατέλειψε, μαζί και τον μουσουλμάνο σύζυγο της και τους χριστιανούς γονείς της, πριν από 20 και πλέον χρόνια κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.
«Οταν έχεις εγκαταλείψει τη χώρα σου σε μια στιγμή που ήταν διαλυμένη δεν μπορείς να απαλλαγείς πια από αυτήν ούτε να ενταχθείς σε κάποιαν άλλη. Είναι όπως με μια σχέση με έναν άνδρα που αγάπησες, με τον οποίο δεν μπορείς πια να ζήσεις, αλλά δεν μπορείς και να φύγεις για πάντα από αυτόν», δήλωνε η ίδια σε παλαιότερη συνέντευξή της.
Η λογοτέχνις…
«Οταν οι ιδέες εξεγείρονται», ήταν ο υπότιτλος του μίνι φεστιβάλ για τη Μέση Ανατολή που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου και «οι ιδέες των γυναικών του Μαγκρέμπ» προέκυψαν… διαφορετικά εξεγερμένες.
«Δεν είναι ο μουσουλμανισμός, αποκλειστικά, που επιβάλλει αυτή την απομόνωση των γυναικών. Κάθε κοινότητα προσπαθεί να επιβάλει τους δικούς της νόμους. Εκτός από τη σαρία του θρησκευτικού ηγέτη των μουσουλμάνων, υπάρχει και η άτυπη επιβολή του νόμου του πατριάρχη», τολμά να δηλώσει η χριστιανή λιβανέζα συγγραφέας που προτιμά να γράφει μυθιστορήματα με πρωταγωνιστές άνδρες. «Εχω την αίσθηση ότι οι άνδρες είναι πιο κοντά μου, υποφέρουν περισσότερο από ό,τι οι γυναίκες. Ιστορικά, οι γυναίκες δεν είναι πραγματικά μαχητές, αλλά δεν μπορούν να υπάρξουν μαχητές χωρίς γυναίκες», δηλώνει.
«Το τσαντόρ είναι η θρησκευτική αυθαιρεσία, από όποια θρησκεία και να προέρχεται. Εχω αλλεργία σε ό,τι θυμίζει θρησκευτική επικράτηση, να συμπεριφέρομαι εκτός της δικής μου λογικής. Τώρα βλέπω τις γυναίκες με τσαντόρ να διαδηλώνουν. Δεν με τρομάζει πια η κραυγή, “Ο Θεός είναι μεγάλος”, των μουσουλμάνων γυναικών. Ξέρω πια πως έχουμε κοινό αίτημα την ελευθερία, την αντιμετώπιση των απολυταρχικών καθεστώτων, από τα οποία όλοι, όλες μας δεινοπαθούσαμε, είτε φορούσαμε τσαντόρ είτε όχι».
Και η… πολιτικός
«Δεν μιλώ για τη γυναίκα αλλά για τις γυναίκες. Δεν μιλώ για την Τυνησία (στη χώρα μου, από το 1956 οι γυναίκες βρίσκονται σε καλύτερη θέση από ό,τι στον υπόλοιπο αραβικό κόσμο) αλλά για τη Βόρεια Αφρική. Η ισοτιμία βέβαια δεν είναι απόλυτη.
Οι ηγέτες κομμάτων είναι και ήταν πάντοτε άνδρες. Αρα, η θέση των γυναικών ήταν πάντα πιο “ταπεινή” ή μάλλον λιγότερο εμφανής, αν όχι αόρατη, σε σχέση με το σήμερα», αντιτείνει η τυνήσια ιστορικός Σοφί Μπεσί.
Με λόγο περισσότερο «πολιτικό», σαφή, εμπεριστατωμένο με στοιχεία και όχι παραδείγματα, με επιχειρήματα και όχι συναισθήματα, με ψύχραιμη πολιτική και όχι με λογοτεχνική- ψυχαναλυτική προσέγγιση των πραγμάτων, η 64χρονη διευθύντρια ερευνών στο Ινστιτούτο Διεθνών και Στρατηγικών Σχέσεων (με έδρα το Παρίσι) αποφεύγει την ανάλυση νοοτροπιών, προτιμά την παράθεση νόμων και αγώνων για τη θεσμοθέτησή τους.
«Και τελικά δεν μιλώ για τη γυναίκα στο Ισλάμ- στον αραβικό κόσμο, αλλά για τις γυναίκες στη Μεσόγειο- στην Ευρώπη. Τις γυναίκες, και στον αραβικό κόσμο αλλά και στη Δύση, τις σεβόμαστε όταν υπάρχει πολιτική ανάγκη…
Δεν νομίζω ότι ειδικά η Νότια Ευρώπη χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα φεμινιστική στάση. Και δεν είναι ότι προτιμώ το νικάμπ, αλλά είμαι εναντίον του νόμου Σαρκοζί. Δεν είναι ο Σαρκοζί που θα ανακαλύψει τον σεβασμό των γυναικών με έναν νόμο που έγινε απόλυτα για εσωτερική κατανάλωση. Η ανισότητα των φύλων είναι καθολικό φαινόμενο».
«Η Ευρώπη δεν κατάλαβε ακόμη ότι στον Νότο της Μεσογείου διαδραματίζονται προκλήσεις που αφορούν ολόκληρο τον ευρύτερο χώρο της. Δεν πρόκειται για λαούς ξένους που μάχονται εναντίον δικτατόρων, αλλά για μεσογειακούς λαούς που αγωνίζονται για παγκόσμιες αξίες. Η διάσταση της Μεσογείου διαμορφώνεται πλέον με παγκόσμιες αρχές. Τα βασικά συνθήματα του λαού στην κρίση της Τυνησίας ήταν “όχι στη δικτατορία, ναι στην αξιοπρέπεια και την ελευθερία”».
Οχι δεν είναι θρησκευτική η έκρηξη του αραβικού κόσμου. «Ο Θεός ήταν απών στην εξέγερση. Ο ισλαμισμός δεν ήταν καθοριστικό στοιχείο της εξέγερσης. Δεν πρόκειται για σύγκρουση πολιτισμών αλλά για διεκδίκηση παγκόσμιων αρχών των πολιτών και οι γυναίκες βρίσκονταν πάντα παντού. Συμμετείχαν στους αγώνες της απελευθέρωσης. Η λεγόμενη Αραβική Ανοιξη κάτι κυοφορεί σε σχέση με τις γυναίκες. Οι γυναίκες είναι πλέον παρούσες παντού».
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
...ό,τι έχετε ευχαρίστηση..