Δευτέρα 9 Ιουνίου 2014

Πρώτοι Καρπάθιοι Αμερικής, από τον φασισμό στη ταξική βία


γράφει  ο Μανώλης Δημελλάς

 “Η ζωή, έτσι σύντομη και δύσκολη, μοιάζει σα μια χεσμένη μωρουδιακή πάνα”, λέει μια παλιά Γερμανική παροιμία.....


 Και δεν έχει καθόλου άδικο, μόνο που κάθε τέτοια πάνα, είναι μιας χρήσης και για έναν πισινό, έτσι τις περισσότερες φορές, χάνεται πολύτιμη γνώση, που θα βοηθούσε να μην επαναλάβουμε αδιάκοπα “Βουλιαμέντα” ή γλυστρίματα στις παλιές λακούβες.
Αλήθεια γνωρίζετε τι είναι τα “βουλιαμέντα”;
Πρόκειται για την άγνωστη, τη καλά κρυμμένη ιστορία, των μουτζουρωμένων Καρπάθιων εργατών, των μεταναστών στα Αμερικάνικα ορυχεία. Όμως μη βιάζεστε, ας πάρουμε την ιστορία από την αρχή.
Εμείς οι Δωδεκανήσιοι, οι Καρπάθιοι, όταν μιλάμε για το παρελθόν, σαν να μυρίζουμε, νιώθουμε την υγρασία, από εκείνα τα απίστευτα χρόνια, που οι προγόνοι μας δεν είχαν πατρίδα, κυριολεκτικά δεν μπορούσαν να ισορροπήσουν πουθένα.
Μια από τις πιο ζορισμένες δεκαετίες ήταν αυτή του 1920. Μόλις οκτώ χρόνια Ιταλικής κατοχής και οι Ρωμαίοι είχαν ξεκαθαρίσει τις πονηρές προθέσεις τους. Το πέρασμα της εξουσίας στους φασίστες, έκανε τα πράγματα ακόμη πιο δύσκολα για τους νησιώτες, που μέσα στα όνειρα τους πάντοτε τρύπωνε η Ελλάδα.
Όσοι Καρπάθιοι δεν καλόβλεπαν τους καραμπινιέρους και τολμούσαν να το φωνάξουν, σύντομα περνούσαν σε μαύρες λίστες, σε διαγραμμένα διαβατήρια με κόκκινες γραμμές και σε απελάσεις.
Η ανεργία και η φτώχεια δεν είχε καμμιά σύγκριση με τα σημερινά, στην μικρή ανταλλακτική κοινωνία, πολλές φορές έπρεπε να δουλεύεις ένα χρόνο για να πάρεις αμοιβή ένα κατσίκι και δύο-τρία, μόδια λάδι!
Όσο για σπουδές και γράμματα, αν ήσουν πρωτογιός είχε κάποια ελπίδα να βγάλεις το σχολαρχείο και να προχωρήσεις. Αν πάλι η μοίρα σε ξεφύτρωνε στις πιο πίσω σειρές, τότε  και σύμφωνα με το σκληρό εθιμικό κληρονομικό δίκαιο (κανακάρης-αρά), είχες πιθανότητες να βγάλεις μια-δυο τάξεις του δημοτικού, και μετά να βόσκεις πρόβατα πάνω στα βουνά.
Όσοι ένιωθαν δυνατοί και έβρισκαν ευκαιρία τη κοπανούσαν, άλλοι παράνομα και άλλοι νόμιμα περνούσαν στην Ελλάδα, όμως ούτε και στην Αθήνα τα πράγματα ήταν καλύτερα. Τρύπωναν σε κάποιο συγγενή, κάποιον καλόκαρδο μπάρμπα, και έψαχναν μεροκάματο, σπάζοντας πέτρες στα νταμάρια του Πειραιά και της Πεντέλης.
Ωστόσο υπάρχει κι ένας μεγάλος αριθμός πρωτοπόρων μεταναστών, που διαλέγουν τη μακρινή ήπειρο πέρα από τον ατλαντικό, τις Ηνωμένες πολιτείες, και κάνουν όνειρα, για μια ζωή περισσότερο χορτάτη, τόσο για εκείνους όσο και για την φαμίλια, που έμεινε και περίμενε στο νησί. Με το μυαλό να ξεχειλίζει ελπίδα, με αγωνία για καλιμέντο και προκοπή, σάλπαραν σε ένα ταξίδι που άγγιζε το μήνα, που στους συνηθισμένους, από θάλασσα, νησιώτες  δεν ήταν και μεγάλη δουλειά, τα πραγματικά ζόρια ξεκινούσαν στη στεριά.
Όπως οι περισσότεροι Έλληνες, έτσι και οι Καρπάθιοι, στην Αμερική γνωρίζουν το σκληρό πρόσωπο της πάλης των τάξεων.
Πολύ χαμηλά μεροκάματα, ίσα που φτάνουν τα 3,5$ για δωδεκάωρη ή δεκατετράωρη δουλειά, στα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία, όμως η πιο δύσκολη και σκεπασμένη ιστορία είναι εκείνη των εργατών στα ορυχεία.

Οι μιναδόροι, όπως τους αποκαλούν κατεβαίνουν σε μεγάλα βάθη μέσα στη γη, σκάβουν ατέλειωτες ώρες, και με πρωτόγονα μέσα φορτώνουν βαγόνια το κάρβουνο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

...ό,τι έχετε ευχαρίστηση..