100 καρέκλες σε 100 ημέρες.

γράφει ο Μανώλης  Δημελλάς

Τι είναι χρήσιμο και τι λέμε άχρηστο;
Τα αντικείμενα έχουν ψυχή ή ακόμη και τα άψυχα, ολοκληρώνουν τον δικό τους, μοιραίο κύκλο ζωής και στη συνέχεια πεθαίνουν ή μήπως αυτά, έχουν περισσότερες πιθανότητες, να μετασχηματιστούν σε κάτι διαφορετικό;....

Απαντήσεις έτοιμες δεν έχει, ο Ιταλός  δημιουργός Martino Gamper, που παρουσιάζει το έργο του από την Τετάρτη 5 Ιουνίου, στην Πειραιώς, στο Μουσείο Μπενάκη. Μια περίεργα ιδιαίτερη, πολυβραβευμένη δουλειά, έχει φέρει και στη χώρα μας, που ξεκίνησε πριν δέκα χρόνια στο Λονδίνο. Ήταν ένα αστείο, έτσι περιγράφει την αρχή, μάζεψε άχρηστες καρέκλες, υλικά που ήταν ήδη στα σκουπίδια, τις ανακατασκεύασε, έγιναν και πάλι χρηστικά, άβολα ή βολικά, καθίσματα, αυτή τη φορά ήταν πολύ διαφορετικά, μέσα από τα ίδια υλικά αναγεννήθηκαν, έχουν και πάλι ποδάρια, έχουν ή δεν έχουν πλάτη, υπάρχει και κάτι για να βολεύει το κορμί,  στην ανάπαυση μας.
Ξαναβρήκαν ρόλο και θέση, μέσα από διαφορετικό πρόσωπο.
Η ιστορία θυμίζει έντονα την θεωρία της μετεμψύχωσης, αν γίνουμε λίγο ανιμιστές και αποδεχθούμε πως κάθε άψυχο κουβαλά κάπου και μια μικρή, μικρούλα ψυχή.

Μια διαφορετική ματιά έχει η επιμελήτρια της εκθέσεως, κα Αλεξία Αντσακλή-Βαρδινογιάννη, για εκείνη ο δημιουργός, που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τέλεια καρέκλα δεν υπάρχει, δεν έκανε τίποτε άλλο από το να επαναλάβει την θεωρία των Ιδεών του Πλάτωνα.
Ο Πλάτωνας που υπήρξε σπουδαίος φιλόσοφος και μαθηματικός στοχαστής, δεν ήταν και πολύ φαν της τέχνης, έζησε τον 4 αιώνα στην Αθήνα, θεωρούσε “την ύλη ως συστατικό της δημιουργίας του κόσμου των αισθητών πραγμάτων και την περιέγραψε ως εκμαγείον”, μεταξύ άλλων γράφει στην Πολιτεία “Ο κατασκευαστής κατασκευάζει έχοντας το βλέμμα του στραμμένο στην ιδεατή φόρμα … κανένας όμως κατασκευαστής δεν πλάθει αυτή καθεαυτήν την ιδεατή φόρμα. Πώς θα μπορούσε άλλωστε;

Κάπου εκεί που χάνεσαι σε Πλατωνικούς διαλόγους για την τέχνη και την μίμηση, διαφωνείς ή συμφωνείς, αναγνωρίζεις  κάτι ή χάνεσαι στο άγνωστο, ψάχνεις μια καρέκλα για να κάτσεις, να ξαποστάσεις.
Είναι η 100η καρέκλα, που φτιάχνει για την Ελληνική έκθεση ο μάστορας Martino Gamper. Δευτέρα πρωί και έχει μαζέψει έξι παλιά καθίσματα, αραδιασμένες σαβούρες, στον 2ο όροφο του Μουσείου Μπενάκη στην Πειραιώς, ξεβιδώνει τα χέρια και πόδια, από τα πεταμένα αντικείμενα.

Έτσι δίχως πρόγραμμα, δίχως σενάριο, μιλά λίγο και ακόμα πιο λίγο ξεκουράζεται, διαφωνεί με τον εαυτό του ενώ τρώει στα όρθια και δείχνει έναν διπλό ρόλο για τη δημιουργία, το παίδεμα για την τέχνη και η αναγκαία χρηστικότητα και πως να γίνει ευχρηστία.
Ψάχνει και τελικά βρίσκει ένα σφυρί, κοπανά τα σίδερα και μαλακώνει τα ξύλα, παντρεύει (;) τα πεθαμένα(;) υλικά.
Περίεργη η τέχνη του Ιταλού σχεδιαστή, από τη μια, η λύτρωση της δημιουργίας, από την άλλη το μάζεμα άχρηστων υλικών και η αναγέννηση τους μέσα από την προηγούμενη χρήση.

Σου αρέσει ή μήπως όχι, μάστορας ή καλλιτέχνης, ό,τι κι αν πεις, έχει σπουδαίο, σταθερό χέρι και ακόμη πιο κοφτερό μάτι, σε εντυπωσιάζουν ή όχι, τα παράξενα καθίσματα του, βγαίνεις με  την αίσθηση των πεταμένων αντικειμένων, με την σκιά μιας καρέκλας, εκείνης που συναντάς στην είσοδο και την έξοδο, και οδηγεί στην ξεκάθαρη υποκειμενική αντίληψη των πραγμάτων.

Πηγή