H Σούτκα είναι μια πυκνοκατοικημένη παραγκούπολη 80.000 ψυχών, που βρίσκεται, μόλις, 50 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης των Σκοπίων. Από το 1996 (χρονιά που αναγνωρίστηκε ως αυτοδιοίκητος Δήμος) είναι η “γη της επαγγελίας” για χιλιάδες Ρομά (:τσιγγάνους) των Βαλκανίων (και όχι μόνο). Πρόκειται για μια πόλη που κατοικείται αποκλειστικά από Ρομά και την περοσδιορίζουν ως η παγκόσμια πρωτεύουσα της φυλής τους.
Στη Σούτκα αυτή τη στιγμή συνυπάρχουν 12 φυλές Ρομ (στην πλειοψηφία τους Μουσουλμάνοι) από τα Σκόπια, τη Σερβία, τα Σκόπια, το Κόσοβο, την Αλβανία, τη Ρουμανία αλλά και ελάχιστοι από την Ιταλία, το Βέλγιο και τη Γερμανία και τη Γαλλία (τώρα που η “πολιτισμένη” Γαλλία τους απελαύνει, τους δέχονται τα “τριτοκοσμικά” Βαλκάνια.
Έχουν εγκαταλείψει τη νομαδική ζωή και προσπαθούν να αποκτήσουν μόνιμη κατοικία (έστω και αν για την ώρα πρόκειται για μια τεράστια παραγκούπολη). Οι Ρομά της περιοχής νοιώθουν για πρώτη φορά την ικανοποίηση να ζουν ελεύθερα, δίχως να μοιράζονται “τη γη τους” με κανένα “μπαλαμό” ή κανένα “λουμνό αφεντικό” και δίχως να πέφτουν θύματα των απανταχού ρατσιστών (γι αυτό και ορισμένοι, αν και είναι πολιτογραφημένοι στη Δυτ. Ευρώπη, προτιμούν να εγκατασταθούν στη Σούτκα).
Είναι, επίσης, περήφανοι, όταν τους αναφέρεις ότι είναι (και είναι πραγματικά) ο πρώτος Δήμος του πλανήτη με Δημότες και τοπικούς άρχοντες αποκλειστικά Ρομά. Βέβαια, μπορεί να απέκτησε πολιτική οντότητα αλλά πόλη με την κυριολεκτική σημασία της λέξης ακόμα δεν είναι. Και πως θα μπορούσε να είναι, όταν το 95% του πληθυσμού είναι ακόμα άνεργοι και το 90% αναλφάβητοι. Μοναδική ελπίδα τους είναι ένα πενιχρό επίδομα που του παραχωρεί η κυβέρνηση των Σκοπίων και οι “αρπαχτές”, που εποχικά κάνουν οι Ρομά στην ελληνική, κυρίως, επικράτειαΗ πόλη διαθέτει τηλεοπτικό κανάλι (το shutel), αστυνομικό σταθμό, σχολείο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (φοιτούν 5000 μαθητές), υποτυπώδη καταστήματα καθώς και ένα ίντερνετ καφέ. Οι γλώσσα που μιλούν στη Σούτκα είναι τα Romanes, αρχαιότατο προφορικό ιδίωμα, που αντλεί την καταγωγή του από την περιοχή της Β. Ινδίας.
Οι διάλεκτοι των φυλών που ζουν στη Σούτκα είναι πολύ διαφορετικοί μεταξύ τους και αυτό, ακριβώς είναι το πρόβλημα, που καλούνται να λύσουν το σχολείο και η τηλεόραση της Σούτκα. Προσπαθούν, δηλαδή, να μεταφέρουν ένα κοινό γλωσσικό ιδίωμα για όλες τις φυλές των Ρομά, που κατοικούν στην πόλη, για να μπορέσουν αρχικά να επικοινωνήσουν και στη συνέχεια να εκπαιδευτούν.
Λίγα λόγια για τους Ρομά
* Ρομ ή Ρόμα είναι ο διεθνής όρος που προσδιορίζει τους τσιγγάνους.
Ο όρος αθίγγανος (: ά + αγγίζω: άθικτος) αποδόθηκε κατά τη Βυζαντινή εποχή στους οπαδούς μιας μανιχαϊστικής αίρεσης, που εσφαλμένα ταυτίστηκαν με τους τσιγγάνους. Ονομάστηκαν, επίσης, και γύφτοι από το Αιγύπτιος, είτε γιατί έφτασαν μέσω της Αιγύπτου, είτε γιατί προήλθαν από την “μικρή Αίγυπτο” (περιοχή της Κιλικίας).
Άλλες ονομασίες τους είναι: κατσίβελοι-cattivelo-cativo-captivus=αιχμάλωτος,δούλος), καθώς και Μποέμ (:ξένοιαστος) - Βοημοί, επειδή ο βασιλιάς της Βοημίας τους είχε επιτρέψει να μετακινούνται ελεύθερα στην Κ. Ευρώπη
Τρεις είναι οι κυριότερες φυλετικές ομάδες των Ρομ: α. kaldersh (σιδηρουργοί) β. gitanos (μουσικοί) γ. Manush ή sinti (ακροβάτες – τσίρκο).
Διάσημοι Ρομά ήταν: ο Τσάρλι Τσάπλιν, Γιουλ Μπρίνερ κ.α. Από Έλληνες είναι οι: Ελένη Βιτάλη, Χρήστος Πατσατσόγλου, Ειρήνη Μερκούρη κ.ά. (για να αναφερθούμε μόνο σε νεότερους)
Στη τελευταία φωτογραφία: Ρουμανική αφίσα (τέλη 1800) που διαφήμιζε την πώληση τσιγγάνων σε condizione Fine (:άριστη κατάσταση).
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
...ό,τι έχετε ευχαρίστηση..