Από τον Αλέξανδρο Πολίτη
Σχολείο. Η ένταξη ενός νέου στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση αποτελεί, τις τελευταίες δεκαετίες, το χώρο της πρώτης του βιωματικής επαφής με τη συμμετοχική δημοκρατία και την ενασχόληση με τα τεκταινόμενα του πρωταρχικού περιορισμένου κύκλου του. Ήδη, από τις τελευταίες τάξεις του δημοτικού, σε πολλά σχολεία, συγκροτούνται πενταμελή συμβούλια κάθε τάξεως. Στο γυμνάσιο και το λύκειο, πέρα από τα πενταμελή συμβούλια συγκροτούνται παράλληλα και δεκαπενταμελή συμβούλια, τα οποία αντιπροσωπεύουν το σύνολο των μαθητών του κάθε σχολείου......
Το πρωτοποριακό αυτό σύστημα μοι άζει να αποτελεί τη βάση της δημοκρατικής λειτουργίας των σχολείων. Αν δε θέλουμε, όμως, να εθελοτυφλούμε, χρειάζεται να δούμε πώς αυτό εφαρμόζεται. Πρώτιστα, η εφορευτική επιτροπή, αν και τυπικά ελέγχεται από καθηγητές, στηρίζει, συνήθως, συγκεκριμένους υποψηφίους. Το ταμείο κάθε σχολείου δεν ελέγχεται από κανέναν πέρα από κάποια μέλη του δεκαπενταμελούς συμβουλίου. Συνεπώς, τα χρήματα αυτά είναι εύκολο να καταλήξουν προσωπικό χαρτζιλίκι των συγκεκριμένων ατόμων. Οι εκδηλώσεις στα περισσότερα σχολεία μεταφράζονται, κατά κανόνα, σε χορούς σε πολυσύχναστα κέντρα διασκέδασης, όπου τα δεκαπενταμελή συμβούλια, πέρα από τη δωρεάν είσοδο, για αυτούς και μερικούς φίλους, παραγγέλνουν μπουκάλια αλκοόλ με τα χρήματα του ταμείου. Η πενθήμερη εκδρομή σημαίνει, κατά κόρον, προσωπικές συμφωνίες των προεδρείων με πρακτορεία, με ανταμοιβή πάλι προσωπικό μποναμά. Οι μαθητές γίνονται, με την άδεια της πολιτείας, καταχραστές κοινών χρημάτων.
Όσον αφορά τους τρόπους ικανοποίησης των αιτημάτων των συμβουλίων, πέρα από ελάχιστες συναντήσεις μόνο με το διευθυντή του σχολείου, προασπίζεται ως δραστικότερος τρόπος η κατάληψη. Δεν επεμβαίνει ουσιαστικά κανείς. Λίγοι μαθητές βάζουν με οχλοκρατικές διαδικασίες λουκέτα στις πόρτες των σχολείων και τα μετατρέπουν σε χώρους ολοήμερης διασκέδασης. Τους χώρους αυτούς επισκέπτονται σχεδόν όλοι οι μαθητές, με αποτέλεσμα να «νομιμοποιούν» την αντίθετη στην ελληνική νομοθεσία κατάληψη. Οι μαθητές, με την άδεια της πολιτείας, προσπαθούν να «επιλύσουν τα προβλήματά τους», τελικά, με την αδράνεια και την παρανομία.
Όμως, «δε φταίνε τα παιδιά». Αληθώς, ένας έφηβος, του οποίου το πρόγραμμα ρυθμίζεται πάντα σε στενή συνεννόηση με τους γονείς του ή το σχολείο του, και ο οποίος δεν έχει αναπτύξει ακόμα σε μεγάλο βαθμό την κριτική του σκέψη, όταν του δοθεί η ευκαιρία να ασκήσει οποιαδήποτε μορφή εξουσίας ανέλεγκτος και χωρίς καθοδήγηση, σίγουρα θα παραστρατήσει και θα εφαρμόσει το σχετικό σύστημα διαστρεβλωμένα.
Πανεπιστήμιο. Οι φοιτητικές παρατάξεις, η πλειονότητα των οποίων, συνδέεται και υποστηρίζεται από κομματικούς μηχανισμούς, έχουν άμεση συμμετοχή στη διοίκηση του πανεπιστημίου. Ολίγον τι, γνωρίζουμε όλοι πώς λειτουργούν οι παρατάξεις αυτές. Αν και, πάλι, ο θεσμός αυτός θα μπορούσε να αποτελεί θεμέλιο της δημοκρατικής συμμετοχής του νέου στο εκπαιδευτικό περιβάλλον, το σύστημα χωλαίνει. Αυτή τη φορά, με «επίσημη» συγκατάθεση των πολιτειακών οργάνων. Αν εξετάσουμε προσεκτικά πώς δραστηριοποιούνται οι παρατάξεις, θα αντιληφθούμε την τραγελαφική εξέλιξη των σχολικών συμβουλίων.
Αυτό που προστίθεται στη συμμετοχική ιδιότητα του νέου είναι ότι η ενεργή συμμετοχή και η ανέλιξη σε μια παράταξη έχει ως πρωταρχικό κριτήριο τη, σχεδόν, ολοήμερη και καθημερινή ενασχόληση. Συνακόλουθα, κοινός παρανομαστής των περισσοτέρων είναι οι δημόσιες σχέσεις και το ωφελιμιστικό κυνήγι προσωπικών συμφερόντων. Επομένως, η πλειονότητα των φοιτητών δε συμμετέχει ενεργά, καθώς το περιβάλλον τούς απωθεί. Συνέπειες των φαινομένων αυτών είναι η επιφανειακή ενασχόληση και η συνεχής βία. Σε όλα τα προαναφερθέντα, υπάρχουν, βέβαια, εξαιρέσεις. Τελικά, ένας μεγάλος αριθμός φοιτητών ψηφίζει στις φοιτητικές εκλογές «νομιμοποιώντας» τη δράση τους.
Κατάληξη. Έρχεται, λοιπόν, η ώρα ευθύνης του πολίτη να συνδράμει ουσιαστικά στην πολιτική ζωή του τόπου του. Ποιός θα αξιοποιήσει το εκλέγεσθαι και ποιός θα αρκεστεί στο εκλέγειν; Το πρώτο, λογικά, αλλά και αποδεδειγμένα, όσοι το αξιοποιούσαν τα προηγούμενα δέκα χρόνια. Αναφέρομαι στο σύνολο των διοικητικών αξιωμάτων και σε οποιαδήποτε πολιτική νεολαία ή κόμμα. Και πάλι με τη νομιμοποίηση των πολιτών.
Ηχούν, συνεχώς, στα αυτιά μου κατακεραυνωτικοί λόγοι για το υπάρχον πολιτικό σύστημα και τα πρόσωπα, τα οποία «το υπηρετούν». Και όμως, όλοι, σχεδόν, έχουμε «νομιμοποιήσει» αυτό το σύστημα.
Αρχικά, μοιάζει με ένα καλοστημένο πολιτικό σχέδιο. Πρώτον, παραχώρηση ανέλεγκτων δικαιωμάτων άσκησης εξουσίας σε εφήβους, οι οποίοι δεν μπορούν να κατηγορηθούν από κανέναν. Το άτομο συνηθίζει από μικρή ηλικία να εξουσιάζει και να εξουσιάζεται χωρίς εποπτεία και εφαρμοζόμενους κανόνες σε ένα διαστρεβλωμένο σύστημα. Στη συνέχεια, τίθεται και το κριτήριο συνεχούς ενασχόλησης, προκειμένου να αποστασιοποιηθεί η πλειονότητα. Και όλα αυτά, σε ένα πλαίσιο πλήρους δημοκρατίας, όπου από το δημοτικό έως και την επαγγελματική ζωή οι εκλογές είναι κοινός παρανομαστής. Σε μια χώρα, η οποία κατέχει μια από τις πληρέστερες παλέτες κομματικών και ιδεολογικών σχηματισμών. Η οχλοκρατία οδηγεί, τελικά, στην ακατάλληλη ολιγαρχία.
Από τη στιγμή, όμως, που ζούμε ως πολίτες στο πολιτικό σύστημα και το τροφοδοτούμε, είμαστε υπόλογοι για την εξέλιξη του. Η ευθεία αντιπαράθεση με το σύστημα και η ενδεχόμενη βίαιη ρήξη του θα φέρει ένα άλλο, παρόμοιο σύστημα, απλά με άλλους συμμετέχοντες. Αν θέλουμε, πραγματικά, να αλλάξει κάτι, πρέπει να το αλλάξουμε. Οφείλουμε να συμμετέχουμε σε φορείς δράσης πολιτικής, είτε κομματικούς σχηματισμούς είτε άλλους πολιτικούς οργανισμούς, ή κοινωνικής, αντιλαμβανόμενοι πως στόχος δεν είναι μόνον η προσωπική εφήμερη ευημερία αλλά, παράλληλα, και η διαχρονική ευημερία του κράτους. Η κρίση, ίσως, βοηθήσει να το αντιληφθούμε. Η αρχή είναι πάντα επίπονη. Αλλά μόνον έτσι θα «αναδιαρθρώσουμε» κάτι, το οποίο χτίζαμε χρόνια.
Ο Αλέξανδρος Πολίτης είναι φοιτητής Νομικής και αρθρογράφος στο περιοδικό vice versa
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
...ό,τι έχετε ευχαρίστηση..